Kategori: Makaleler

Sesamoid Kemik Ne Demek? İnsan Hareketinin Gizli Mimarı İnsan vücudu, görünenden çok daha karmaşık bir mühendislik harikasıdır. Her kemik, her kas ve her eklem, büyük bir senfoninin uyum içinde çalışan parçaları gibidir. Bu sistemin içinde küçük ama hayati bir grup vardır: sesamoid kemikler. Genellikle kimsenin adını bile duymadığı bu minik kemikler, hareketin kusursuzluğunu sağlamak için perde arkasında çalışan sessiz kahramanlardır. Sesamoid Kemik Nedir? Sesamoid kemik, kas tendonlarının içinde yer alan ve eklem yüzeyine sürtünmeyi azaltarak hareketin daha verimli olmasını sağlayan küçük bir kemik türüdür. Bu kemiklerin en bilinen örneği, diz kapağı yani patelladır. Patella, aslında vücuttaki en büyük sesamoid kemiktir.…

Toplumsal Zaman Algısı ve Kargo Dağıtımının Sosyolojisi Bir araştırmacı olarak sabahları kahvemi yudumlarken pencereden dışarı baktığımda, bir kargo aracının sokağın başında durduğunu fark ederim. MNG Kargo’nun turuncu logosu, modern yaşamın görünmez ağlarının bir parçası gibi, şehir dokusuna karışmıştır. Bu manzara yalnızca bir teslimat anı değildir; aynı zamanda zaman, emek, toplumsal düzen ve cinsiyet rollerinin bir araya geldiği mikro bir toplumsal sahnedir. “MNG Kargo saat kaça kadar dağıtım yapıyor?” sorusu bu bağlamda yalnızca lojistik bir merak değil, aynı zamanda modern toplumun işleyişini anlamamıza açılan bir kapıdır. Dağıtım Saatleri ve Toplumsal Ritmin Eşzamanlılığı MNG Kargo, genellikle hafta içi saat 09.00 ile 18.00…

Kalsiyum klorür sağlığa zararlı mı? Bir mutfağın içinden geçen hikâye O sabah mutfak masasında bir sessizlik vardı. Deniz, kahvesini yudumlarken düşünceliydi; eşi Elif ise elinde tuttuğu maden suyu şişesinin etiketini inceliyordu. Küçük harflerle yazılmış o maddeye takıldı gözü: Kalsiyum klorür (CaCl₂). “Baksana,” dedi Elif, “şu içtiğimiz her şeyin içinde kimyasal var artık. Bu kalsiyum klorür sağlığa zararlı mı sence?” Deniz başını kaldırdı, bir an durdu. “Kimyasal deyince hemen kötü sanıyoruz ama mesele ne kadar, nasıl ve ne için kullanıldığı,” dedi sakin bir tonla. Elif iç çekti. Onun çözüm odaklı, net tavrı bazen içini rahatlatır, bazen de merakını daha da artırırdı.…

Gözü Açık Uyumak Ne Anlama Gelir? Toplumsal Uyanıklığın Sessiz Direnişi Toplumun karmaşık yapısını anlamaya çalışan bir sosyolog için her davranış, kültürel kodların bir yansımasıdır. “Gözü açık uyumak” ifadesi, ilk bakışta bir deyim gibi görünür; ama aslında toplumsal hayatın derinlerine işlemiş bir tutumu anlatır. Bu ifade, insanın fiziksel olarak dinlenirken bile zihinsel olarak tetikte olmasını, toplumsal risklere karşı farkında kalmasını simgeler. Sosyolojik açıdan “gözü açık uyumak”, modern toplumlarda bireyin güvenlik, statü ve aidiyet arayışıyla girdiği çelişkili durumu anlatır. İnsan, bir yandan huzur isterken, diğer yandan huzurun kırılgan olduğunu bilir. Toplumsal Normlar ve Sürekli Uyanıklık Hâli Her toplum, bireylerine belli normlar ve…

GRI hangi dil? Toplumsal anlamlar, kurumsal söylemler ve kimlik üzerine bir çözümleme Bir sosyolog olarak, “GRI hangi dil?” sorusuyla ilk karşılaştığımda bunun yalnızca teknik bir merak olmadığını fark etmiştim. Çünkü diller, tıpkı kurumlar gibi, toplumsal anlamların taşıyıcısıdır. Bir dilin kim tarafından, hangi amaçla, hangi bağlamda kullanıldığı, o toplumun değerleri ve güç ilişkileri hakkında çok şey söyler. GRI kavramı da bu bağlamda sadece bir kısaltma değil; küresel bir iletişim biçiminin, yani “kurumsal sorumluluk dili”nin adıdır. GRI’nin kökeni: Dil olarak kurumsallık GRI, yani Global Reporting Initiative, şirketlerin çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) performanslarını raporlamak için oluşturulmuş uluslararası bir standarttır. Ancak burada GRI’nin…

Görgüsüzlük Üzerine Bir Edebî Düşünme: Kelimelerin Zarafet Aynası Edebiyat, insan ruhunun aynasıysa, kelimeler de o aynada parlayan ya da sönükleşen ışıktır. “Görgüsüz” kelimesi de bu aynada dikkat çeker; çünkü yalnızca bir davranışı değil, bir zihniyet biçimini işaret eder. Görgüsüzlük, estetiğin ve inceliğin karşıtıdır; tıpkı bir roman karakterinin iç dünyasındaki gürültü gibi, fazlalığın ve ölçüsüzlüğün dilidir. Bir edebiyatçı için görgüsüzlük, sadece parayla, eşyayla ya da gösterişle ilgili değildir; o, ruhun zarafet yoksunluğudur. Görgüsüzlük: Estetik Yoksunluğun Sözcüğü “Görgüsüz” denildiğinde akla önce dışsal bir gösteriş gelir: fazla ışıltı, abartı, kendini sergileme tutkusu… Fakat edebiyat bu kavramı daha derin bir düzleme taşır. Görgüsüzlük, insanın…

Her Gün Hapşırmak Normal mi? Farklı Bakış Açılarıyla Bir Gerçekliğin Peşinde Bazı sorular vardır ki, hem tıp kitaplarına hem de günlük sohbetlere sığmaz. “Her gün hapşırmak normal mi?” sorusu da tam onlardan biri. Kimimiz için küçük bir ayrıntı, kimimiz için ise yaşam kalitesini etkileyen bir mesele. Benim gibi, olaylara farklı açılardan bakmayı seven biriyseniz, bu konuyu yalnızca fiziksel değil, duygusal ve toplumsal yönleriyle de ele almak istersiniz. Çünkü bazen bir hapşırık, vücudun değil, ruhun da bir tepkisidir. Bilimin Gözüyle: Erkeklerin Veri Odaklı Yaklaşımı Ahmet, veri seven bir insandır. Hayatı sayılarla ölçer. Onun için “her gün hapşırmak” bir alışkanlık değil, bir…