Kategori: Makaleler

Rüya Bilinçaltı Hangi Yazar? Bir Bilimsel Bakış Rüyalar, insanlık tarihi boyunca merak uyandıran, büyüleyici ve gizemli bir konu olmuştur. Her gece uykuda yaşadığımız bu bilinç dışı dünyada ne kadar derin bir anlam, duygu ya da mesaj yattığını hiç düşündünüz mü? Rüyalar, sadece uyku sürecinin bir parçası değil, aynı zamanda zihinsel ve duygusal durumumuzu yansıtan güçlü bir pencere olabilir. Peki, rüyaların bilinçaltı üzerindeki etkisi ne kadar derindir ve bu konuyu ilk keşfeden kimdir? Bu yazıda, rüyaların bilinçaltı ile olan bağlantısını bilimsel bir lensle ele alırken, bu alanı keşfeden yazarları ve bilim insanlarını inceleyeceğiz. Rüyalar ve Bilinçaltı: Freud’un İzinde Rüyaların bilinçaltıyla bağlantısını…

Merhaba arkadaşlar — Osmanlı’nın gizemli kelimesiyle bir yolculuğa çıkıyoruz Haydi gözlerinizi kapatın; geçmişin yazılı sayfalarına, kâğıt kokusuna, eski saray koridorlarının sessizliğine dair bir hayale dalın. Şimdi size, Türkçede alıştığımız hâlinin ötesinde bir anlam dünyası taşıyan, kısacık ama derinlikli bir kelimeyi anlatacağım: “Lal”. Hep birlikte bu kelimenin Osmanlı’daki köklerini, kültürümüzdeki diğer yansımalarını ve belki de bugün hâlâ hissettirdiği nüansları keşfedelim. Osmanlıca’da “Lal” ne demektir? Temel anlam — “dilsiz, konuşamayan” Osmanlıca sözlüklerindeki karşılığıyla “Lâl (لال / lal)” sıfatı, “dilsiz, konuşamayan, söz söyleyemeyen” anlamına gelir. ([lehcei.cagdassozluk.com][1]) Bu anlam, o dönemin yazılı belgelerinde ve halk arasında, sesi olmayan, konuşamayan kişileri tanımlarken kullanılmıştır. “Lâl ü…

Halka Arz Virman Olur Mu? Bir Yatırım Hikâyesi Bir yatırımcı, yıllar boyu hayalini kurduğu büyük fırsatı sonunda bulmuştu. Ama o an, bu fırsatın ne kadar karmaşık ve duygusal bir yolculuğa dönüşeceğinden habersizdi. Eğer ona sorarsanız, yatırım yapmanın sadece sayılarla ve rakamlarla ilgili olmadığını, duygusal bir mesele de olduğunu söyler. Bu hikâye, halka arz ve virman kavramları üzerinden, bir yatırımcının içsel yolculuğunu ve stratejik kararlar alırken yaşadığı duygusal gel-gitleri anlatıyor. Başlangıç: Hayalin Peşinden Koşmak Ali, yıllardır borsada işlem yapan bir yatırımcıydı. Herkes gibi, o da hisse senetleri alıp satarken, büyük bir halka arzın peşinden gitmeye karar vermişti. Ancak, işler hiç de…

Canlıları Birbirinden Ayıran Özellikler: Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Analiz Dünya üzerindeki tüm canlılar bir şekilde birbirinden farklıdır, ama bu farklılıklar tam olarak neyi tanımlar? Canlıları sınıflandırırken dikkate aldığımız pek çok özellik bulunuyor: biyolojik, kültürel ve hatta evrimsel faktörler. Bu yazıda, canlıları birbirinden ayıran temel özellikleri küresel ve yerel bakış açılarıyla ele alacağız. Bu farklılıkları anlamak sadece bilimsel bir merak değil, aynı zamanda kültürel ve toplumsal dinamikleri keşfetmek için de önemli bir adım. Canlıları Ayıran Temel Biyolojik Özellikler Biyolojik olarak, canlılar; yapıları, fonksiyonları, ve yaşam döngülerine göre birbirinden ayrılır. Bu özellikler genellikle bilimsel sınıflandırmalarda, yani taksonomide ele alınır. Bütün canlılar,…

Şartlı Kabul Yok: Güç İlişkileri, İktidar ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Analiz Siyaset, güç ilişkileri ve toplumsal düzen üzerine kafa yoran bir siyaset bilimci olarak, toplumların dinamik yapılarındaki değişimleri ve bu değişimlerin iktidar, kurumlar ve ideolojiler üzerindeki etkilerini anlamak temel amacımızdır. İnsanlar arasındaki ilişkiler yalnızca ekonomik, kültürel ve politik düzeyde değil, aynı zamanda sosyal haklar ve eşitlik gibi temel kavramlarla da şekillenir. Peki, toplumsal düzenin güç ilişkileri üzerinden nasıl kurulduğu ve bu ilişkilerin bireyler üzerindeki etkisi nasıl şekillenir? Bu sorular, siyasetin derinliklerine inerken sıkça karşılaştığımız sorulardır. Bugün “Şartlı Kabul yok” ifadesi üzerinden, iktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık bağlamında bir tartışma…

İyot Günlük Kaç Damla Kullanılır? Kültürler Arasında Sağlık, Ritüel ve Kimlik Bir antropolog olarak, insanlığın sağlık ve iyilik haliyle olan ilişkisini, sadece biyolojik değil, aynı zamanda kültürel bir mercekle de incelemeyi oldukça ilginç buluyorum. Her toplum, kendi tarihsel bağlamı içinde belirli pratiklerle sağlığı tanımlar ve bunları hem bireysel hem de toplumsal düzeyde uygular. İyot, bu pratiklerin önemli bir parçası olabilir, ancak kültürler arasında sağlık için kullanılan araçların çeşitliliği, bize yalnızca fiziksel iyileşme değil, aynı zamanda toplumların sağlıkla ilgili nasıl düşündüklerini, ritüellerini ve kimliklerini de gösterir. İyotun sağlık üzerindeki etkisi, çeşitli toplumlar arasında oldukça farklı şekillerde algılanmış ve uygulanmıştır. Birçok kültür,…

Antibiyotik Etki Ne Demek? Sağlıkta Hızlı Çözüm ya da Tehlikeli Yanılgı? Antibiyotikler, tıbbın en büyük buluşlarından biri olarak kabul edilir. Yüzyılın başında penicillinin keşfiyle başlayan antibiyotik devrimi, milyonlarca hayatı kurtardı. Ancak bugün, antibiyotiklerin etkisi, güvenliği ve kullanımı konusunda ciddi tartışmalar var. “Antibiyotik etki” denildiğinde çoğu insanın aklına, bir enfeksiyonu yok eden güçlü ilaçlar gelir. Fakat işler gerçekten öyle mi? Antibiyotiklerin yalnızca bakteri öldüren ilaçlar olmanın ötesinde, onları kullandıkça vücudumuzda yarattığı uzun vadeli etkiler, yanlış kullanımlar ve sonuçları hakkında ne kadar bilgi sahibiyiz? Bugün, antibiyotiklerin etkilerini, avantajlarını ve tehlikelerini cesurca ele alacağız. “Antibiyotik etki” gerçekten her durumda bizim için faydalı mı,…

Zapt Etmek Bir Deyim Midir? Hepimiz bir şeyleri “zapt etmek”ten bahsederken, aslında ne demek istediğimizi çok iyi biliriz. Belki de bir ortamda üstünlük kurmak, kontrolü ele almak ya da bir durumu yönetmek anlamında kullanıyoruz bu ifadeyi. Peki, “zapt etmek” gerçekten bir deyim midir? Yoksa daha çok halk arasında kullanılan, dilin doğal bir parçası haline gelmiş bir anlatım mı? Bugün, bu ifadenin kökenlerini, dildeki yerini ve günlük yaşamımızdaki kullanımını keşfedeceğiz. Zapt Etmek: Edebiyatın Derinliklerinde Dilimizde yerleşik olan birçok ifade gibi “zapt etmek” de zaman içinde anlam değişikliklerine uğramıştır. Bir dilbilimciye sorsak, bu ifadenin ilk defa ne zaman kullanıldığını ve hangi bağlamda…

Muğla Devlet Hastanesi’nde Bölümler Üzerine Felsefi Bir Deneme Felsefî Bakışla Başlangıç: Sağlık Kurumu Bir Varlık Olarak Bir sağlık kurumu, yalnızca dört duvar arasında verilen tıbbi hizmetlerin toplamı değildir. O, toplumun varoluşsal kaygılarını barındıran bir alan; etik kararlarla, bilgi aktarımlarıyla ve varlıkserüveniyle dolu bir mekândır. Muğla Devlet Hastanesi gibi bir kurum, epistemik gücün — yani hekimlerin, hemşirelerin ve sağlık çalışanlarının bildiklerinin — toplumsal varlığa dönüşmesinin arenasıdır. Aynı zamanda ontolojik bir sorudur: hastane “neden vardır”, “ne işe yarar”, “kimler için” sorularının somutlaşmış hâlidir. Etik düzlemdeyse: hizmet eşitliği, erişilebilirlik ve insan onuru gibi değerleryle yüzleşir. Bu kurumun içinde yer alan çeşitli bölüm ve…

Son Akşam Yemeği Olayı Nedir? Bilimsel Bir Perspektiften İnceleme Bir Tablo ve Ötesi: Son Akşam Yemeği’nin Derin Anlamı Son Akşam Yemeği, tarihteki en ünlü yemeklerden biri ve aynı zamanda sanat dünyasında da oldukça önemli bir yere sahip. Ancak, bu olay sadece bir tablodan ibaret mi, yoksa derinlemesine bilimsel ve kültürel bir anlamı mı var? Son Akşam Yemeği, birçok insan için Hristiyanlığın en önemli anlarından biri olarak kabul edilir, ancak bu olayın sadece dini bir yönü bulunmuyor. Olayın sembolizmi, tarihsel bağlamı ve hatta toplumdaki etkileri üzerinde de düşünmemiz gerekiyor. Hadi gelin, bu tarihi olayın bilimsel bir perspektiften ne anlama geldiğini keşfetmeye…